Różnorodny świat (funduszy) obligacji
Obligacje są jednym z najprostszych a równocześnie jednym z najmniej rozumianych instrumentów finansowych. Bardzo często utożsamiane są z brakiem ryzyka inwestycyjnego, co jest całkowitą nieprawdą. W dużym uproszczeniu obligacja jest długiem. Jakiś podmiot – państwo, przedsiębiorstwo potrzebuje pieniędzy. W związku z tym emituje obligacje, za które godzi się zapłacić określoną wartość odsetek w określonym terminie. Określa również kiedy spłaci cały ten dług. Wysokość odsetek zależy od wielu różnych czynników, m.in. poziomu stóp procentowych, siły waluty i wiarygodności finansowej tego kto zaciąga pożyczkę. Ten ostatni element opisuje ryzyko związane z inwestycjami w obligacje. Im bardziej wiarygodny podmiot tym prawdopodobnie będą niższe zaproponowane odsetki, ale równocześnie tym większa pewność, że dług zostanie spłacony w całości wraz z odsetkami. Przyjęło się, że obligacje skarbowe są najmniej ryzykownymi instrumentami, zaś obligacje przedsiębiorstw zależą w dużej mierze od kondycji finansowej danej spółki. Im gorsza – tym wyższe odsetki musi zaproponować firma, ale też tym wyższe ryzyko niewywiązania się z umowy. Warto jednak pamiętać, że ocena wiarygodności krajów też może się różnic. Inna będzie Stanów Zjednoczonych, a inna Turcji. Zdarza się, że jakiś kraj ogłasza niewypłacalność i wówczas obligacje tracą mocno na wartości.
Fundusze obligacji mogą inwestować w przeróżne rodzaje instrumentów dłużnych. To sprawia, że ich świat również nie jest jednorodny. Widać to po nazwach i polityce inwestycyjnej, przy czym faktycznym wyznacznikiem tego jak działa fundusz nie powinna być wyłącznie nazwa. Może się zdarzyć, że nazwa funduszu brzmi: Fundusz Obligacji Skarbowych. Obowiązkiem każdego inwestora jest sprawdzenie, co to dokładnie oznacza. Czy to jest fundusz inwestujący w obligacje emitowane przez polski Skarb Państwa. Czy ich udział w portfelu jest przeważający, czy może stanowi tylko 50 procent. Czy może jest to fundusz inwestujący w obligacje skarbowe krajów rozwijających się.
O tym jak różne mogą być wyniki funduszy obligacji przekonamy się porównując zachowanie się wybranych trzech funduszy w 2014 roku. Do naszej analizy wybraliśmy następujące fundusze:
Pierwszy z nich – PZU Papierów Dłużnych Polonez jest funduszem, który zdecydowaną większość aktywów lokuje w dłużne papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa. Po drugiej stronie znajduje się Aviva Dłużnych Papierów Korporacyjnych, w której przeważającą większość stanowią obligacje emitowane przez podmioty inne niż Skarb Państwa. I trzecim funduszem jest UniObligacje Nowa Europa, który koncentruje się na inwestycjach w obligacje emitowane przez różne kraje europejskie (od Czech i Słowacji, poprzez Węgry, Maltę, aż do Cypru, Turcji czy Albanii).
Zobaczmy jak wyglądają ich wyniki, korzystając z porównywarki funduszy, która znajduje się w Wysukiwarce funduszy.
Ponieważ każdy z tych funduszy rozpoczął działalność w innym terminie (najstarszy w 1999 roku najmłodszy w 2011), nie ma sensu porównywać ich wyników wieloletnich. Skoncentrujmy się na ostatnim roku, żeby przede wszystkim pokazać różnorodność funduszy obligacji.
Rozpiętość wyników w bieżącym roku, czyli w 2014 jest ogromna (pełny rok kalendarzowy jeszcze się nie skończył, wyniki podajemy według stanu na 15 grudnia). Najniższą stopę zwrotu osiągnął fundusz AVIVA: +3,4%, najwyższą fundusz inwestujący w zagraniczne obligacje należący do Union Investment: +14.84%. W połowie tej stawki mieści się fundusz PZU: +9,06%.
Żeby porównać pozostałe parametry i wskaźniki zajrzyjmy do karty każdego z funduszy i pokażmy ich wyniki od listopada 2011 (wówczas wystartował najmłodszy z nich):
| Fundusz | Średnioroczna stopa zwrotu (ostatnie 3 lata) | Średnioroczna stopa zwrotu (od listopada 2011) | Zmienność roczna | Maksymalne obsunięcie | Beta do indeksu WIG |
| PZU Papierów Dłużnych Polonez | 8,21% | 8,45% | 4,24% | -3,22% | 0,07 |
| Aviva Dłużnych Papierów Korporacyjnych | 5,94% | 6,11% | +1,39% | -0,77% | 0,03 |
| UniObligacje Nowa Europa | 9,75% | 10,74% | 7,19% | -10,26% | 0,05 |
To zestawienie przynosi kilka zaskakujących niespodzianek. Przede wszystkim okazuje się, że fundusz papierów korporacyjnych ma niższą zmienność (i niższe wyniki) niż fundusz papierów skarbowych. Przypomnijmy jednak, że są to wyniki od 2011 roku, gdy wystartował fundusz Aviva Dłużnych Papierów Korporacyjnych. Teoretycznie w długim terminie to właśnie taki rodzaj funduszy powinien cechować się wyższą zmiennością. Z całą pewnością na podstawie tych wyników nie należy oceniać, że jest to fundusz mniej ryzykowny. Ma po prostu zbyt krótką historię.
Z kolei za wysoką roczną zmienność funduszu PZU Papierów Dłużnych Polonez odpowiadają nie jakieś wyjątkowe straty lecz duża rozpiętość wyników. W 2012 fundusz zyskał +15%, w 2014 ponad 9%, ale w 2013 było to zaledwie 0,22%. Zmienność tego funduszu od początku działalności, czyli w ciągu 15 lat jest nieco niższa i wynosi 3,32%.
Nie jest natomiast zaskoczeniem, ani wysoki wynik ani wysoka zmienność funduszu z ekspozycją na zagraniczne rynki – UniObligacje Nowa Europa. Od listopada 2011 fundusz średniorocznie zyskiwał ok. 10%, ale przy wysokich wahaniach. Zmienność rocznych wyników to, aż 7%, zaś największe obsunięcie funduszu wyniosło ponad 10 procent.
Ostatni parametr w tabeli, czyli beta do indeksu WIG pokazuje, że każdy z funduszy jest praktycznie nieskorelowany z rynkiem akcji. To oznacza, że przy odpowiedniej dalszej analizie, każdy z nich mógłby stać się dobrym uzupełnieniem portfela funduszy akcji.
Informacja o ryzyku:
Inwestowanie w tytuły uczestnictwa wiąże się z ryzykiem inwestycyjnym, nie daje gwarancji zysku i może wiązać się z poniesieniem strat wskutek spadku wycen tytułów uczestnictwa. Inwestycje w tytuły uczestnictwa funduszu nie są zobowiązaniem oraz nie są gwarantowane, a jednostki uczestnictwa funduszy nie są depozytem bankowym i istnieje możliwość utraty zainwestowanego kapitału. Wyniki inwestycyjne funduszy osiągane w przeszłości nie są gwarancją osiągnięcia takich samych lub podobnych wyników w przyszłości. Wartość inwestycji (wycena tytułów uczestnictwa) może rosnąć lub maleć, a w określonych okolicznościach zbywalność jednostek uczestnictwa funduszy może być ograniczona lub wyłączona. Środki zainwestowane w tytuły uczestnictwa nie są objęte ustawowym systemem gwarantowania. Pełna informacja dotycząca wysokości opłat bieżących pobieranych przez TFI z tytułu posiadania, zamiany lub umorzenia jednostek uczestnictwa funduszy, a także informacje o rodzaju i istocie ryzyka związanego z inwestowaniem w tytuły uczestnictwa zawarte są we właściwej karcie funduszu, prospekcie informacyjnym, kluczowych Informacjach dla inwestorów lub publicznym dokumencie informacyjnym, które DM BOŚ S.A. udostępnia na stronie internetowej www.bossafund.pl
Więcej informacji o instrumentach finansowych i ryzyku z nimi związanym znajduje się w serwisie bossa.pl w części MIFID: Materiały informacyjne MiFID -> Ogólny opis istoty instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe.
Prezentowane powyżej wiadomości i analizy (dalej: Komentarze) zostały przygotowane przez DM BOŚ S.A. lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych z którymi DM BOŚ S.A. zawarł umowę o dystrybucję jednostek uczestnictwa.
Komentarze mają charakter reklamowy i promocyjny oraz nie stanowią oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Niniejsze Komentarze opublikowane zostały wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowią porady inwestycyjnej, doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu art. 76 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ani rekomendacji do dokonania lub powstrzymania się od dokonania jakiejkolwiek inwestycji w tytuły uczestnictwa. Komentarze są publikacją handlową w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy”.
Komentarze, w tym wszelkie opinie, prognozy, kalkulacje i szacunki w nich zawarte są wyłącznie wyrazem wiedzy i poglądów autora według stanu na dzień sporządzenia i nie stanowią podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania jakiegokolwiek zobowiązania po stronie DM BOŚ S.A. lub danego towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Przedstawione w Komentarzach informacje finansowe są wynikiem inwestycyjnym osiągniętym w konkretnym okresie historycznym i nie stanowią gwarancji osiągnięcia takich samych lub podobnych wyników w przyszłości. Informacje zawarte w Komentarzach mogą stanowić stwierdzenia dotyczące przyszłości. Stwierdzenia takie mogą być identyfikowane poprzez użycie określeń dotyczących przyszłości, takich jak np. „może”, „będzie”, „spodziewa się”, „jest oczekiwany”, „powinno”, „przewiduje się”, „uważać”, „sądzić”, „zakłada się”, a także ich zaprzeczeń, ich odmian lub zbliżonych terminów. Stwierdzenia dotyczące przyszłości wiążą się z szeregiem znanych i nieznanych ryzyk, niepewności oraz innych czynników, które mogą wpłynąć na wyniki, poziom działalności, osiągane cele funduszu i spowodować, że będą one istotnie różne od zakładanych przyszłych wyników.
Z zastrzeżeniem obowiązujących przepisów prawa, DM BOŚ S.A. lub dane towarzystwo funduszy inwestycyjnych nie jest zobowiązany do aktualizowania ani weryfikowania jakichkolwiek stwierdzeń dotyczących przyszłości, które mogą być zawarte w danym Komentarzu w przypadku wystąpienia jakichkolwiek przyszłych zdarzeń, powzięcia nowych informacji czy wystąpienia jakichkolwiek innych okoliczności.
DM BOŚ S.A. lub dane towarzystwo funduszy inwestycyjnych, którego materiał został opublikowany w serwisie bossafund.pl nie ponoszą odpowiedzialności za działania lub zaniechania klienta lub innego inwestora podjęte na podstawie Komentarzy ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych, skutki finansowe i niefinansowe powstałe w wyniku wykorzystania Komentarzy lub zawartych w nich informacji.
